“Iemand opnieuw laten lopen, dat is indrukwekkend.” #onderzoekeronderdeloep
Tom Saey is een vaste waarde op de campus in Geel. Hij volgde er na het secundair de bachelor Orthopedie, vulde die aan met een master Industrieel Ingenieur en liep stage bij Mobilab & Care. Daar bleef hij plakken en is hij al bijna tien jaar lang onderzoeker. Hoe kan je 3D-technologie inzetten in de orthopedische sector? Daar weet Tom alles over.
“Enerzijds maak ik heel graag dingen met mijn handen, anderzijds help je daar dan ook nog eens mensen mee en die combinatie sprak mij erg aan. Met een prothese kan je echt iemand opnieuw laten lopen en dat vond ik wel indrukwekkend.”
Evolutie van 3D-printen
“Toen ik bij Mobilab & Care begon was dat 3D-printen nog heel nieuw. Het bestond, maar het was nog volop in ontwikkeling. We hebben toen in onderzoek aangetoond dat het kon binnen de orthopedische wereld. Met 3D kan je een prothese bijvoorbeeld veel beter laten aansluiten op een stomp, wat het dragen ervan veel aangenamer maakt. Toch was het toen nog erg kostelijk en de printers stonden nog niet helemaal op punt. Ons team heeft er steeds meer en meer op ingezet en nu zie je dat ze er in de sector ook echt mee aan de slag gaan, dus na zes jaar hebben ze eindelijk naar ons geluisterd (lacht).”
Prothese, orthese en exoskeleton?
Een prothese gebruik je wanneer je een lichaamsdeel mist. Wanneer je bijvoorbeeld geen onderbeen hebt, vervangt een prothese dat onderbeen.
Een orthese zit rond je been, dat vervangt het niet maar ondersteunt wel. Kinderen die bijvoorbeeld moeite hebben met stappen, dragen soms een orthese rond hun voet zodat die ondersteund wordt.
Een exoskeleton is een soort harnas dat je uitwendig gebruikt en ervoor zorgt dat een bepaald deel van het lichaam ontlast wordt. Bijvoorbeeld iemand die constant met zijn armen boven zijn hoofd werkt, kan een exoskeleton dragen zodat die houding minder lastig wordt.
Geniale ingenieurs én klinische kanjers
“Op vlak van onderzoek binnen de orthopedische sector en de productie van orthesen zijn wij uniek. Veel andere onderzoeksgroepen schrijven er wel heel veel interessante publicaties over, maar dat loopt dan vast op de interactie van je exoskeleton mét de persoon. Dat is net iets waar wij heel goed in zijn geworden over de jaren heen. Dat komt onder andere omdat wij naast geniale ingenieurs ook nog heel wat mensen in ons team hebben met een klinische achtergrond en dat zorgt voor een andere kijk. Daardoor worden onze innovaties ook effectief gebruikt in de praktijk.”
Pvc-buis als prothese
“In Togo leerden we de lokale mensen hoe ze met 3D-printers en 3D-scanners aan de slag konden gaan. Dat deden we binnen het project Imp&Acte3D samen met Handicap International. Dan merk je dat je echt met iets nuttigs bezig bent. In België kan je ook mensen helpen, maar als je dat naast elkaar ziet, worden de patiënten hier al best goed geholpen. In Togo is dat nog van een ander niveau. Daar kan je soms iemand zien lopen met een pvc-buis als prothese. Je kan daar dus echt nog veel verbeteren. We zouden daar nog graag een vervolg aan breien, bijvoorbeeld door te 3D-printen met gerecycleerde materialen want plastic afval vind je daar genoeg.”
Voelbare impact
“Naast 3D-printen in de orthopedie, zijn we ook gaan kijken naar 3D-printen binnen ergotherapie. Binnen het project Assist3D hebben we heel wat specifieke cases uitgewerkt. Dat ging om hulpmiddelen die we op maat hebben ontworpen en geprint in 3D, bijvoorbeeld een grijper om een stekker uit de muur te halen. De grootte van stekker en de omtrek van de vingers is niet altijd hetzelfde en die kan je dan tijdens je ontwerp aanpassen. Het feit dat er eerst iets niet lukt bij die mensen, dat je dan iets kan maken en dat ze daar effectief mee geholpen zijn, dat vind ik echt wel super.”
Tom Saey